اجاره بها چیست
اجاره بها به مبلغی گفته می‌شود که مستأجر باید بابت استفاده از خانه و منافع آن، مطابق با قرارداد اجاره، به طور روزانه یا ماهیانه به موجر و صاحبخانه پرداخت کند. مقدار اجاره بها بر اساس فاکتورهای مختلفی مانند موقعیت مکانی، امکانات، اندازه و وضعیت خانه، قرارداد اجاره و … تعیین می‌شود.
در قرارداد اجاره، می‌توان تعیین کرد که در صورت عدم پرداخت اجاره بها توسط مستأجر، چه اقداماتی انجام شود. یکی از راه‌هایی که می‌توان برای ضمانت اجرای عدم پرداخت اجاره بها در قرارداد اجاره قرار داد، تعیین ودیعه یا قرض الحسنه است.
در صورتی که موجر از تحویل عین مستأجر به مستأجر خودداری کند، از طریق مراجع قانونی مجبور به تحویل می‌شود و اگر به دلیلی معذور باشد، مستأجر حق فسخ دارد. لازم است در قرارداد اجاره، بابت عدم توانایی تسلیم عین مستأجر به مستأجر خسارت تعیین گردد.
با توجه به آمار بانک مرکزی، بیش از ۳۷ درصد از خانواده‌های شهرنشین کشور، اجاره‌نشین هستند و هزینه اجاره‌بها بیشترین سهم را در سبد مصارف خانوارها دارد. در سال‌های اخیر، هزینه اجاره بها در برخی مناطق شهری افزایش چشمگیری داشته است.
چگونه می‌توان اجاره بها را محاسبه کرد؟
برای محاسبه اجاره بها، در صورتی که بین موجر و مستاجر قرارداد اجاره تنظیم شده باشد، میزان اجاره بها همان است که در قرارداد ذکر شده است. در صورتی که قراردادی تنظیم نشده باشد، می‌توان با توجه به موقعیت مکانی، امکانات، اندازه و وضعیت ملک، مبلغ اجاره بها را تعیین کرد. برای محاسبه رهن یک آپارتمان، می‌توان ارزش کل آن آپارتمان را تقسیم بر 5 یا 6 کرد تا مبلغ رهن به دست آید. در صورتی که ملک نوساز یا کلید نخورده باشد، می‌توان ارزش کل ملک را تقسیم بر 5 کرد. در صورتی که ملک چند سال ساخت باشد، بسته به تعداد سال، برای تعیین میزان ودیعه، ارزش ملک را تقسیم بر عددی بین بازه 5 تا 6 می‌کنند.
به عنوان مثال، برای محاسبه اجاره بها یک واحد مسکونی ۹۰ متری و نوساز در محله‌ای که قیمت خانه در آن محله متری ۳ میلیون تومان است، می‌توان ارزش کل آن را تقسیم بر 5 کرد تا مبلغ رهن به دست آید. در این صورت، رهن کامل این خانه حدودا ۱۸۰ میلیون تومان خواهد شد. سپس برای تعیین میزان اجاره بها، می‌توان این مبلغ را با نرخ سود بانکی تقسیم کرد. به عنوان مثال، در صورتی که نرخ سود بانکی ۱۰ درصد باشد، می‌توان هر میلیون تومان را با ۱۰۰، یعنی ۱۰ درصد تقسیم کرد. در نتیجه، اجاره ماهیانه این خانه حدود ۱۸ میلیون تومان خواهد بود.
