آشنایی با ساز دوتار (تاریخچه، صداها، بهترین مدل و راهنما یادگیری)
ساز دوتار یکی از سازهای محبوب و متعلق به خانوادهی سازهای سنتی ایرانی است. این ساز دارای تاریخچهی طولانی و برخوردار از صداها و نوازندگان مشهوری است. در این مقاله به تاریخچهی ساز دوتار، صداهای آن، بهترین مدل و راهنمای یادگیری آن پرداخته میشود.
تاریخچهی ساز دوتار به قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال برمیگردد. این ساز در دوران هخامنشیان در ایران مورد استفاده قرار میگرفته است و در طول سالیان بعد نیز توسط سازندگان و نوازندگان بزرگ ایرانی به کمال رسیده است. از جمله نوازندگان مشهور ساز دوتار میتوان به میرزا عبدالله ایلچی و حسن کاسایی اشاره کرد.
صداهای ساز دوتار به دو دستهی اصلی تقسیم میشوند: صدای اصلی و صدای فرعی. صدای اصلی ساز دوتار بسیار دلنشین و ملایم است و برای نوازندگان بسیار جذاب است. صدای فرعی نیز به صورت تکثیر شدهی صدای اصلی تولید میشود و به ساز زیبایی و تنوع میبخشد.
بهترین مدل ساز دوتار بستگی به سلیقه و نیاز نوازنده دارد. اما مدلهایی که به طور کلی مورد توصیه قرار میگیرند عبارتند از: دوتار راست، دوتار کرمان و دوتار تبریز. هر یک از این مدلها دارای ویژگیهای خاصی هستند که بر اساس آنها نوازنده میتواند مدل مناسب خود را انتخاب کند.
راهنمای یادگیری ساز دوتار نیز به چندین مرحله تقسیم میشود. در مرحلهی اول، آشنایی با ساز و نحوهی نگهداری و تنظیم آن آموزش داده میشود. در مرحلهی دوم، نواختن ساز با استفاده از انگشتان و نحوهی نوازندگی اصولی آموزش داده میشود. در مرحلهی سوم، آموزشهای پیشرفتهتری مانند تکنیکهای تنظیم صدا و نواختن ساز در مقامهای مختلف ارائه میشود.
در نهایت، ساز دوتار از طریق تاریخچهی خود، صداهای زیبا و تنوع بسیاری که دارد و بهترین مدلها و راهنمای یادگیری آن، یکی از محبوبترین سازهای موسیقی ایرانی است. به رغم سالها گذشته از تولید این ساز، هنوز هم جایگاه ویژهای در موسیقی ایران دارد و همچنان توسط نوازندگان حرفهای و علاقهمندان به سازهای سنتی ایرانی استفاده میشود.